Teeltbegeleiding controleert op mijten
02-10-2018
Iedere twee weken is er nieuws vanuit één van onze diensten. Deze keer is CNB Teeltadvies aan de beurt.
Het teeltbegeleidingsteam in Bovenkarspel trekt de komende vier weken langs de bewaarcellen, om tulpen te controleren op de bollen- en stromijt.
Op tijd beginnen met controle
Uit de controle komt een advies voort: bollen de koeling in, of nog niet. “Stadium G was vroeg dit seizoen, dus beginnen we ook op tijd met de controle”, zegt teeltadviseur Yorick van Leeuwen.
Bestrijden praktisch onmogelijk
Wie bruine hoopjes stof in de cel vindt, zal wel een angstig voorgevoel hebben. Het zogeheten mijtenstof krioelt in de regel van de bollenmijten. Mijten zijn altijd van de partij, ze komen met de bollen mee van het land. De Rhizoglyphus robini en de Tyrophagus veroorzaken veel schade in bolgewassen, met name in de gevoelige cultivars als ‘Purple Flag’ plus sports en ‘Leo Visser’ en in vele parkieten. Bestrijden is praktisch onmogelijk, koelen is volgens Van Leeuwen de beste oplossing.
Dompelen niet aan te raden
“Bollen met te veel mijten koelen, zorgt ervoor dat de mijten geen schade meer aanrichten. Ze gaan niet dood, maar ze komen in rust. Bestrijden kan eigenlijk niet, al is te dompelen in Apollo of Vertimec. Dompelen is niet aan te raden. De kans op Fusarium wordt weer groter en zuur is ook voor de mijten heel fijn.”
Mijten op de spruit
Mijten komen op de zure bollen af, de ethyleen zorgt voor het signaal aan de bollen- en de stromijt. De rol van de circa 0,5 tot een millimeter metende geleedpotigen is opruimen, maar daarbij tasten ze de bol aan. De schade is afhankelijk van de plek van de mijt. Op de bol en in de eerste rok kan de mijt nog niet veel kwaad. Dieper in de bol wel. Mijten op de spruit kunnen kernrot en dus schade veroorzaken die pas bij de broei zichtbaar wordt: bladschade, zwarte of ontbrekende meeldraden of zelfs compleet weggevallen bloemen.
Microscoop
Onder de microscoop wordt uitgezocht hoeveel mijten zichtbaar zijn en waar ze precies zitten. “Als schade dreigt, dan krijgt de kweker het advies de partij direct na afronding van de tussentemperatuur in de koeling te zetten.” Partijen kunnen daardoor wel meer koeling krijgen dan aanvankelijk in het schema was opgenomen. “Alternatief is niet koelen. Bij een klant die koelcapaciteit tekort kwam, heb ik wel gezien wat er met een partij ‘Purple Flag’ kan gebeuren. Er was twintig procent uitval.”
Broeischema
Bij het maken van het broeischema houden de teeltadviseurs van CNB al rekening met de gevoeligheid van de cultivar. Gevoelige soorten kunnen beter voor de vroege broei worden gebruikt. “Dat lukt niet altijd, want de parkieten wil je natuurlijk het hele seizoen broeien.” De controle van de partijen bij klanten en in de cellen in van het Koel- en Preparatiebedrijf in Bovenkarspel zelf, is onderdeel van de standaard werkwijze. “Kwekers hoeven geen afspraak te maken, we komen langs.”
Tekst: Hans van der Lee
Vergelijkbaar nieuws
.jpg)
Lelies en tulpen lopen voor op schema
05 januari 2021Iedere twee weken is er nieuws vanuit één van onze diensten. Deze keer is CNB Teeltadvies aan de beurt. Het team van CNB Teeltadvies zit nu midden in de periode van de lelies én tulpen. Terwijl de lelies worden geschubd en in bewaring gaan, zijn de tulpen volop in de fase van beworteling. Nico Hof praat ons bij over de stand van zaken. Rooien gaat makkelijk Als we Nico Hof spreken, teeltadviseur en hoofd kwaliteitszorg bij CNB Bovenkarspel, is het rooiseizoen voor de lelies volop aan de gang. “Het rooien gaat heel makkelijk. Er is relatief weinig regen gevallen en het gewas van de LA’s is goed afgestorven. Kwekers lopen dan ook iets voor op schema.” Tot zover het goede nieuws. “We zien de laatste weken wel dat de stelen van de OT-hybriden toch nog vrij vast zitten, wat extra werk oplevert tijdens de verwerking. De opbrengst is wel iets minder, met name in de provincie Drenthe, waar extreme warmte en nachtvorst nogal hebben toegeslagen. De LA’s in de Noordoostpolder hebben hiervan veel minder last van gehad. De bollen zijn over het algemeen wel goed verkocht. Dus dat is dan weer gunstig voor de balans tussen vraag en aanbod.” Suikeronderzoek Het team in Bovenkarspel zit nu ‘volop in het suikeronderzoek’. “Op die manier bepalen we wanneer de lelies gekookt kunnen worden. Als het suikergehalte eerder optimaal is, kan er eerder worden gekookt, waardoor ook het verwerken eerder klaar is. Zo loopt het werk lekker vlot door, dat stemt kwekers over het algemeen tevreden.” Verder zijn de eerste schubben alweer in bewaring genomen, ingepakt in cocos om beschadiging te voorkomen. “Beschadigingen kunnen immers leiden tot PlAMV, en dat wil je niet.” De collega’s lopen regelmatig alle cellen langs om te checken op zaken als ventilatie, circulatie en bewaartemperatuur. “Het CO2-gehalte in de cel mag niet te hoog zijn want dat is slecht voor de wondheling, en ook daarmee wordt het risico op PlAMV groter.” Beworteling Dit is ook de periode waarin het team van Teeltadvies de beworteling van tulpen op de voet volgt. “De beworteling verloopt snel, de eerste Franse tulpen zijn alweer geplukt in de kas en die zien er goed uit.” Over de ijstulpen vertelt hij: “Vorig jaar hadden de ijstulpen wat moeite met bewortelen, dit jaar gaat het als een speer. Dat heeft vaak met de voorgeschiedenis te maken, maar wat de oorzaak precies is, weten we nog niet. Dat vraagt nader onderzoek. In het voorjaar hebben we een recordaantal zonuren mogen noteren, dat zal wellicht tot een zwaardere bol leiden.” Als gevolg van de goede beworteling verwacht Hof ook goede resultaten in de tulpenbroeierij. “De bloemen zijn dit jaar wat vroeger dan vorig jaar, een dag of drie, vier.” Hof en zijn team blijven de ontwikkelingen op de voet volgen. “Zo vergaren we onze kennis en kunnen we onze adviezen steeds beter afstemmen op de behoefte van de klant.”
‘Dit jaar geen pasta’
10 november 2020Iedere twee weken is er nieuws vanuit één van onze diensten. Deze keer is CNB Teeltadvies aan de beurt. Het is altijd weer afwachten wat het weer doet in het najaar, als de voorjaarsgewassen de grond in gaan. Dit seizoen staan alle seinen op groen: na een goede septembermaand, blijft het weer ook in oktober redelijk stabiel. Daardoor is het plantseizoen lekker vlot van start gegaan. Planten verloopt vlot Teeltadviseur Yorick van Leeuwen van CNB Teeltadvies ziet bij zijn klanten dat het planten ‘super’ verloopt. “Er is wel wat regen gevallen in september en oktober, maar het was niet extreem. Vorig jaar zorgde alle regenval ervoor dat de grond een soort ‘pasta’ werd en dat bemoeilijkte het planten aanzienlijk. Nu is de grondslag mooi waardoor het planten in alle regio’s vlot verloopt. Kwekers zitten goed op schema.” Bodemtemperatuur Aandachtspunt voor het juiste plantmoment is altijd de bodemtemperatuur. “Die was dit jaar al rond 10 oktober onder de 12 graden grens gezakt, een prima temperatuur om te planten. Is de temperatuur hoger, neemt de kans op zuur toe. Kwekers konden dan ook goed op tijd beginnen met planten, en sommigen zijn eind oktober al klaar. Rond 1 december moeten alle bollen in de grond zitten. Dat wordt dit jaar zeker gehaald.” Mede ingegeven door de huidige marktomstandigheden kijken kwekers opnieuw kritisch naar hun assortiment. “Met name in het massa assortiment worden partijen weggegooid. Verder was de aanwas van nieuw plantgoed vorig jaar minder. Ik verwacht dan ook dat we een lichte krimp te zien krijgen.” Yorick heeft nog wel wat tips voor kwekers. “Let bij het planten goed op de plantdieptes, check regelmatig of de machine nog goed staat afgesteld. De bollen moeten niet te ondiep worden geplant vanwege de temperatuur. Als je ze te diep plant, bestaat er het risico op verstikking. Dus dat luistert nauw.” Over de afwerking van de percelen: “Zorg ervoor dat de grond goed vlak is afgewerkt en dat er geen kuilen achterblijven waar water in blijft staan. Daar heb je later weer last van. Sowieso is afwatering van de percelen belangrijk, dus hou dat goed in de gaten.” Terug in de cel Gedurende het plantseizoen valt er wel eens een dag uit vanwege slechte weeromstandigheden. “Als je de bollen al ontsmet hebt omdat je ze zou gaan planten, adviseren wij om ze terug te zetten in de cel bij 9 graden of lager totdat je ze meeneemt naar het land. Dan beperk je het risico op eventuele schade aan de bollen.” Van Leeuwen adviseert ook om bij het beplantingsplan rekening te houden met virusgevoeligheid. “Zet de virusgevoelige soorten bij elkaar, dan kun je daar een aparte strategie op zetten voor je bespuiting.” Yorick en zijn collega’s hebben regelmatig contact met klanten gedurende het plantseizoen. “We zijn altijd bereikbaar voor vragen en advies.” Kijk hier voor meer info.
Voorkom problemen door ethyleenmeting
03 augustus 2020Iedere twee weken is er nieuws vanuit één van onze diensten. Deze keer is CNB Teeltadvies aan de beurt. Ook bewaarcellen hebben onderhoud nodig, met name als het gaat om de ventilatie. Als de bollen niet genoeg verse lucht krijgen omdat er onvoldoende wordt geventileerd, neemt de kans op te hoge ethyleengehaltes toe. En daarmee het risico op zuur en kwaliteitsverlies. Controleren bewaarcellen Bij CNB Bovenkarspel zijn onze teeltadviseurs druk bezig met het controleren van de bewaarcellen. Robèr Laan vertelt: “Dat moet je met enige regelmaat doen. Werken de ventilatoren goed, is de ventilatie-inlaat nog schoon zodat er voldoende verse lucht kan binnenkomen? Dat is in deze periode van oogsten heel belangrijk, vooral om het ethyleengehalte in de cellen in de hand te houden.” Een te hoog ethyleengehalte leidt immers tot problemen weet de teeltadviseur. “Het risico op verklistering is groot, waardoor je het volgend seizoen te weinig leverbaar overhoudt. En dat kost je rendement.” Ventilatie sturen Belangrijke oorzaken van een hoog ethyleengehalte zijn bollen die na het rooien en pellen niet goed gedroogd zijn, en bollen met wondjes. Beide werken zuur in de hand, met een hoog ethyleengehalte als gevolg. De teeltadviseurs werken dan ook met mobiele ethyleenmeters om de situatie in de cellen goed te kunnen monitoren. “Met die informatie kun je de ventilatie van de cellen optimaal sturen. Als je niet meet, weet je niet wat je doet, en kan het dus ook goed mis gaan.” Het teeltadviesteam leent de mobiele meters ook uit aan klanten. “Van een afstandje kunnen wij de grafieken uitlezen. Met die informatie kunnen wij de klant adviseren over de ventilatie in de cellen.” Stadium G Ethyleen heeft nog een ander gevolg voor de bollen: “Het kan ervoor zorgen dat de bollen later in stadium G komen, en dat kan vertraging opleveren in de broeierij.” De teeltadviseurs raden aan om voor het stadiumonderzoek de jongste bollen aan te leveren. “Het gewas is zeer onregelmatig afgestorven, met bruine en witte bollen als gevolg. Wij adviseren de witte bollen aan te bieden voor stadium G want die zijn het minst ver in stadium.” De collega’s doen het stadiumonderzoek voor klanten ook op locatie. “Dan komen we langs met de microscoop en weten klanten meteen waar ze aan toe zijn.” De gegevens van het team vind je hier. Het CNB Teeltadvies team zoekt een nieuwe collega! Ben of ken jij onze nieuwe Teeltadviseur? Bekijk de vacature hier.