Tulpengalmijtbestrijding wordt een uitdaging
17-01-2022
Per 30 april 2025 verdwijnt spirotetramat als actieve stof van de markt. Als gevolg daarvan vervallen de gewasbeschermingsmiddelen Batavia en Movento, die worden ingezet in de bestrijding van tulpengalmijt. Een oplossing is nog niet voorhanden. Het team van CNB Teeltadvies buigt zich hierover.
Tulpengalmijt
“Tulpengalmijt is een groot probleem voor bollenkwekers. Het is dus belangrijk dat we een goede oplossing vinden voor het wegvallen van Batavia en Movento, middelen die daartegen heel effectief zijn. Door daar nu al op voor te sorteren, hopen we tijdig een alternatief te vinden”, legt teeltadviseur Bart Dekker van CNB Teeltadvies uit. “Wij zijn allerlei gedane onderzoeken aan het napluizen, op zoek naar mogelijke oplossingen.” Er is wel een oplossing, weet Dekker. “Dat is de CATT-methode (Controlled Atmosphere Temperature Treatment), ontwikkeld door Wageningen UR, waarbij de bollen na de oogst met hoge temperaturen worden behandeld. Daarbij gaat het om 25 graden Celsius bij 1 procent zuurstof en 75 procent CO . Je kunt zowel de leverbare 2 bollen als het plantgoed tot zes weken na de oogst deze behandeling geven.”
Flinke uitdaging
Er is wel een ‘maar’. “Als je grote aantallen kuubkisten met tulpenbollen op deze manier moet behandelen, is dat qua tijd en capaciteit een flinke uitdaging. Bovendien moet de behandeling plaatsvinden in een luchtdichte en zuurstofdichte cel. Bedrijven moeten daar dan zelf voorzieningen voor treffen, of het werk uit besteden, bijvoorbeeld aan CNB Koelen en Prepareren.” Het team van CNB Teeltadvies gaat komend seizoen aan de slag om (grootschalige) proeven te doen met de CATT-methode. “We willen zelf ervaren wat het resultaat ervan is. We hopen dat we daarmee stappen kunnen zetten, vooral ook omdat er op dit moment nog geen goed werkende alternatieven op de markt zijn.”
Roofmijt
Bart noemt nog wel de tulpengalmijtbestrijding door middel van roofmijten. “Daar zijn proeven mee gedaan met wisselend resultaat. Op zich werkt het goed om kleine roofmijten de galmijt te laten wegvreten, vooral ook omdat dit beestje niks anders eet en dus verder niet schadelijk is. Roofmijten zijn echter moeilijk te kweken en je hebt een grote populatie nodig om tulpengalmijt effectief te kunnen bestrijden. Een ander probleem is dat roofmijt alleen tulpengalmijt eet; als die niet in voldoende mate aanwezig is, sterft hij. Wij denken dan ook dat de CATT-methode kansrijker is.” Het team van Teeltadvies gaat aan de slag met de proeven en houdt klanten op de hoogte van de vorderingen. “Via de nieuwsbrief en deze pagina in Greenity zullen we het melden zodra we meer weten.” Heeft u intussen vragen over tulpengalmijt of andere teelttechnische zaken? Neem dan contact op met CNB Teeltadvies.
Vergelijkbaar nieuws
Kick-off onderzoek Integraal bodembeheer in strijd tegen aaltjes
24 mei 2022Om de teelt van bloembollen te verduurzamen is niet alleen virusvrij uitgangsmateriaal nodig; ook de vollegrond waarin de bollen ná de opkweek groeien moet schoon zijn. Daarvoor is integraal beheer van die grond essentieel. Complicerende factor daarbij is dat de grond vaak gehuurd wordt. In het project ‘PPS Bollen@ Bodem & Aaltjes: Integraal aangepakt’ wordt gewerkt aan een methodiek om de grond duurzaam te verbeteren, zodat vooral aaltjes geen kans meer hebben. In dit project is er een brede samenwerking tussen Wageningen University & Research, Vertify, kennisinstellingen, Greenports, brancheorganisaties (Bloembollen en Akkerbouw), onderwijs en adviseurs/toeleveranciers. Op 13 mei was de kick-off met alle partners op de Keukenhof. Basis Op basis van het Bodem Kwaliteit Plan (BKP) ontwikkelt WUR een methodiek waarmee bollenkwekers de bodem duurzaam kunnen verbeteren, ook als het gaat om een huurperceel. Door beschikbare data breder te delen kunnen gebruikers van de grond slimme bouwplannen maken, met inachtneming van de problemen van het betreffende perceel. Die problemen hebben vaak te maken met aaltjes, zo blijkt uit een knelpuntenanalyse van de sector. Methodiek In dit project wordt gewerkt aan een methodiek waarin het beheersen van aaltjes centraal staat door een goede samenwerking tussen huurder en verhuurder. Daarvoor wordt er aanvullend onderzoek gedaan naar onder meer waardplantstatus, schadegevoeligheid, beheersing stengelaaltjes (inundatie op zware grond) en een beheersingsstrategie voor Trichodoriden (zogenoemde vrijlevende aaltjes). Daarbij wordt ook kennis uit andere onderzoeken, bijvoorbeeld uit de akkerbouw (PPS Beter Bodem Beheer), geïmplementeerd. WUR werkt voor de ontwikkeling van de methodiek samen met bestaande pilotbedrijven (KAVB), de Boerderij van de toekomst (WUR), telers, adviseurs en onderwijs. Door toepassing van de gegenereerde kennis komt integraal beheer van zowel eigen bollenpercelen als huurpercelen binnen handbereik. Zo worden over de nieuwe methodiek onder meer workshops en digitale lesmodules ontwikkeld. De PPS Bollen@ Bodem & Aaltjes wordt gefinancierd door de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, KAVB (Stichting IVB), Anthos, CNB, Agrifirm, CAV Agrotheek, BO Akkerbouw, Bloembollenacademie, Greenport Noord-Holland Noord en Duin- &Bollenstreek. Uitvoering door de kennisinstellingen Wageningen University & Research (Business units Glastuinbouw & Bloembollen, Open Teelten) en Vertify.
.jpg)
Tulpenbroeiseizoen met pieken en dalen
24 mei 2022In het begin van het tulpenbroeiseizoen leken de bomen tot ver in de hemel te groeien. Er was veel vraag naar tulpen en de prijzen bereikten een historisch hoogtepunt. Zodra Rusland zijn inval in de Oekraïne deed, veranderde alles. ‘Nu draaien de tulpen deels door voor de klok.’ Koude voorjaar 2021 Na het koude voorjaar van 2021, dat voor de nodige vertraging zorgde, kwam het tulpenbroeiseizoen van 2021 – 2022 wat later op gang. In januari gingen de prijzen al snel fors omhoog. CNB-vertegenwoordiger Niels Laan kijkt terug in zijn notities en concludeert grote verschillen. “Begin februari 2020 was de middenprijs voor tulp 0,15 eurocent, begin februari 2021 was dat al gestegen naar 0,21 eurocent, en begin februari 2022 stond de middenprijs op 0,25 eurocent per steel. Een dag voordat de oorlog in Oekraïne uitbrak was de middenprijs zelfs 0,28 cent, een historisch hoog bedrag.” Daarna begon de prijs in te zaken. “Na Internationale Vrouwendag werd het steeds minder. Op die dag was de prijs al gedaald naar 0,17 cent.” Op 10 mei heeft de middenprijs een dieptepunt bereikt van 0,08 cent. “Zo’n 15 procent van de tulpen die nu voor de klok komen, worden doorgedraaid.” Anders dan andere jaren zaten er in de supermarkten dit keer negen in plaats van 10 stelen in een bos. “Daardoor ben je de eerste 10 procent aan volume al kwijt.” Focus verlegd Hoewel lang niet alle tulpenbollen en -bloemen naar Rusland en Oekraïne gaan, heeft de oorlog wel invloed op het koopgedrag van de consument. “Oorlog is nergens goed voor, te beginnen natuurlijk met het menselijk leed dat zich hier afspeelt. Er is ook een effect op de markt. Het vertrouwen neemt af, de focus wordt verlegd naar andere zaken. Daar komt bij dat de kosten van zo ongeveer alles zijn gestegen en terwijl de euro minder waard is geworden. Daardoor heeft de consument minder geld te besteden en zal hij dat bosje tulpen misschien laten staan. Dat weten we allemaal niet zeker, maar het kan een verklaring zijn.” Wat ook speelt, erkent Laan, is dat het tulpenseizoen na Pasen sowieso afloopt. “Traditioneel schommelen de prijzen dan meer en op een gegeven moment stopt ook de aanvoer. Dit jaar zien we dat het wat langer doorgaat. Wellicht hebben kwekers en broeiers, naar aanleiding van het succes van vorig jaar, besloten om uit te breiden, waardoor er nu nog wel aanbod is terwijl de vraag is weggevallen.” 80 procent voorverkocht De kwaliteit van de tulpen was door het seizoen heen ‘goed’ vindt Laan. “In het begin broeide het wat stug, maar later waren de 11’en en 12’en gewoon goed. In januari en februari was er weinig uitval. Dat had wellicht ook met de grote vraag te maken: ook de korte tulpen werden gewoon aangeleverd, men had de aantallen nodig. Later was er meer sprake van uitval, en op dat moment was de vraag ook grotendeels weggevallen.” Het seizoen eindigt dus met slechte cijfers. Intussen is alweer zo’n 80 procent van de bollen voorverkocht. “Zowel de aantallen als de prijzen daarvoor waren goed. Nu ontstaat er wel wat onrust. Hoe wordt de oogst? Wat gaat de export doen, nu er een exportverbod voor Rusland geldt? Dat brengt de nodige onzekerheid met zich mee. Dat is allemaal een kwestie van afwachten.”
De kwaliteit was super
10 mei 2022Een saai seizoen bestaat niet in het bollenvak. Altijd gebeurt er wel weer iets waardoor het allemaal net weer even anders gaat dan het jaar ervoor. Zo is dit jaar de kwaliteit van de tulpen erg goed, maar gooien andere omstandigheden roet in het eten. Bijzonder seizoen “Het is weer een bijzonder seizoen”, vindt Yorick van Leeuwen, teeltadviseur en teamleider van CNB Teeltadvies. “Na een natte winter verwachtten we nogal wat waterschade te zien op het veld. Dat lijkt relatief mee te vallen. Er zijn wel wat mindere plekken, maar er is niet veel weg.” Sommige tulpen onder plastic werden eind maart al gekopt. “Andere partijen waren toen nog niet klaar en kregen vervolgens nogal wat kou te verduren. Doordat het plastic er langer op zat, was de vuurdruk hoger. Voeg daarbij de storm die zich aandiende, met klapperend plastic tot gevolg, en je krijgt te maken met schade op een relatief zacht gewas.” Eind maart, begin april is ook met name de regio West-Friesland nogal geraakt door hagelschade. “Daardoor is er wat bladschade ontstaan. Dit gaat enigszins ten koste van de groei van het gewas. Verder verhoogt het de kans op vuuraantasting. Gelukkig werd het snel daarna goed weer waardoor de wonden mooi zijn opgedroogd.” Nauwelijks problemen Voor de broeierij was dit een goed seizoen als het gaat om de kwaliteit. “Problemen waren er nauwelijks. Het was mooi weer waardoor het gewas soms wat te snel groeide in de kas. Zo kon er bloemverdroging ontstaan. En als gevolg van het koude groeiseizoen in 2021 kon er in de kleinere maten wat minder bloei zijn. Dat hebben wij kunnen tackelen door een 28 graden behandeling te adviseren bij de bewaring van het plantgoed. Verder was de kwaliteit super. Helaas gooide de oorlog tussen Rusland en Oekraïne roet in het eten, met name voor broeiers zonder contract. Na week 10 zijn de prijzen ingezakt, dat heeft zijn weerslag gehad. Nu hangt er een grote onzekerheid boven de markt.” Planning en timing Nu breekt het moment van koppen op het land bijna aan. “Dat betekent: tijd voor bestrijding van tulpengalmijt, die oogst je namelijk automatisch mee. Daarvoor zijn Movento en Batavia zeer geschikt. Let echter wel op de timing en de planning. Bestrijding moet plaatsvinden bij de juiste (weer)omstandigheden, op het juiste tijdstip en met de juiste dosering. Het moet allemaal kloppen. Heb je dat niet goed op orde, dan kun je denken dat je gedekt bent, en sta je tien maanden later voor een onaangename verrassing.” Omdat door de huidige weersomstandigheden, met redelijke temperaturen en weinig regen, de vuurdruk laag is, hoeven kwekers niet ‘het volle pond’ te spuiten. “De infectiekans is laag, dus het zou zonde zijn om meer te spuiten dan nodig is.”