Meegroeien met de markt
15-05-2019 100 jaar CNB
In een serie artikelen over honderd jaar CNB kan een aflevering over Koelen en Prepareren in Bovenkarspel niet ontbreken. De dienstverlening van de West-Friese tak van CNB heeft een belangrijke meerwaarde, met naast koelen en prepareren ook teeltadvies. Ooit ontstonden deze werkzaamheden vanuit de vraag vanuit de markt. Dat heeft altijd geleid tot groei. Zo wordt dit najaar hal 18 opgeleverd.
Het begon in West-Friesland allemaal met de bollenveiling, die in 1919 van start ging en later fuseerde met de veiling in Lisse. In die beginjaren was er nog geen sprake van koelen en prepareren, vertelt manager Jos Duin. “Pas midden jaren 70 werden de eerste koelcellen gebouwd ‘voor elke gewenste bolbehandeling op maat’. De aanleiding daarvoor was vraag vanuit de markt. “Bedrijven in de regio groeiden en hadden behoefte aan opslagcapaciteit om hun bollen te prepareren. CNB speelde daarop in door koelcellen te bouwen. Zo kwamen hal 7, 8 en 9 tot stand.”
ULO-cellen
De volgende belangrijke ontwikkeling was de ULO-bewaring, aanvankelijk alleen voor ijstulpen. “De methode werd al gebruikt voor appels en bleek ook goed toepasbaar voor bloembollen. Er werd een start gemaakt met tulpen, later bleken lelies ook goed te gedijen onder ULO-omstandigheden.” De vraag naar koelruimte en preparatiewerkzaamheden bleef groeien. Zo kwam in 1989 het ‘ijspaleis’ tot stand: hal 10, 11 en 12 werden opgeleverd. “Die waren bedoeld voor ijstulpen.” De vraag zette door, en zo werd in 2002 hal 15 neergezet voor de bewaring van lelies. Voormalig minister Van der Zalm opende het pand. Hallen 16 en 17 volgden een aantal jaren daarna.
Nieuwbouw
Als alles volgens planning verloopt, kan dit najaar hal 18 in gebruik worden genomen, volledig ingericht met ULO-cellen. “De bouw van deze hal komt voort uit de vervanging van de ULO cellen in het ijspaleis en marktvraag. In al die jaren zijn wij meegegroeid met de markt. Daarbij hebben wij veel kennis ontwikkeld op het terrein van koelen en prepareren. Bovendien zijn we ons steeds meer gaan focussen: wij richten ons alleen nog op tulp en lelie. Dat zijn de grootste gewassen waar wij veel toekomst in zien. Bovendien hebben we daar veel kennis van. We zijn van generalist meer specialist geworden. Daarin ligt onze kracht.” De afgelopen jaren heeft Duin regelmatig ‘nee’ moeten verkopen aan bedrijven die koelruimte zochten. “Met hal 18 erbij, kunnen we onze bestaande en weer nieuwe klanten bedienen.”
Tekst: Monique Ooms
Vergelijkbaar nieuws
.JPG)
Kwaliteitsmedewerker Klaas Buysman met pensioen!
07 november 2023Kwaliteitsmedewerker Klaas Buysman heeft afscheid genomen van CNB en mag na 43 jaar gaan genieten van zijn welverdiende pensioen! Afgelopen weekend heeft Klaas Buysman na 43 jaar afscheid genomen van CNB met zijn collega's, familie en vrienden. Hij heeft zijn schat aan kennis en ervaring kunnen overdragen aan de jongere generatie die zijn werk overneemt. Wij bedanken Klaas voor zijn enthousiasme en zijn jarenlange inzet en wensen hem het allerbeste.
Altijd op zoek naar oplossingen
06 november 2023Het is nooit saai in de wereld van de bewaring en preparatie. Zo komen er tulpen binnen voor de bewaring, dan weer moeten er lelies worden ingepakt, en vervolgens vragen de faciliteiten en kantoren aandacht en onderhoud. En dat allemaal in een veranderende markt die steeds om aanpassing en vernieuwing vraagt. Het team van CNB Koelen en Prepareren in Bovenkarspel kan geen moment verslappen. ‘Dat houdt ons scherp.’ Veiligheid staat bovenaan, ook bij CNB Koelen & Prepareren in Bovenkarspel. Voor de medewerkers, de producten en gebouwen en installaties, maar ook voor de verzekering. “We hebben met verzekeraar gesprekken gevoerd over de continuïteit van de bedrijfsvoering, niet alleen voor onszelf maar ook voor die van onze klanten. Dat heeft geleid tot aanvullende maatregelen om de brandpreventie te verbeteren voor Koelen en prepareren.” De locatie in Bovenkarspel heeft een nieuwe brandmeldinstallatie laten aanleggen, onder andere volgens het zogenaamde aspiratiesysteem. “Hierbij wordt lucht aangezogen, en in die lucht worden eventuele rookdeeltjes onmiddellijk gesignaleerd. Daartoe zijn in het hele complex buizen aangelegd, ook in het merendeel van de cellen, die continu lucht aanzuigen. Dan praat je dus over 6,5 hectare bebouwing en zo’n 100 cellen, dat is dus nog een flinke klus. We zijn er bijna een jaar mee bezig geweest. Ook omdat, naast het aanleggen van de leidingen, er bouwkundige aanpassingen moesten plaatsvinden. Zo hebben we een deel van hal 6 moeten slopen om een corridor te creëren, zodat een eventuele brand niet kan overslaan.” Om te controleren of het brandmeldsysteem naar behoren werkt, werden er brandproeven gedaan. “Die zijn goed verlopen. Eind oktober vindt er een inspectie van de installatie plaats, dan hopen we dit traject positief te kunnen afronden.” Mooier en energiezuiniger Nu staat er een herinrichting van de kantoorruimtes en de kantine op de agenda. “Het is belangrijk dat medewerkers in een fijne omgeving kunnen werken die aan de eisen van de tijd voldoet. In het kader van de energietransitie onderzoeken we verder de mogelijkheid om gasloos te gaan, door de warmte te gebruiken die vrijkomt bij het koelproces. Voordat we daarmee aan de slag gaan, onderzoeken we eerst in hoeverre volledig gasloos gaan ook haalbaar en betaalbaar is en wat de subsidiemogelijkheden zijn. In de tussentijd proberen we al zo min mogelijk energie te gebruiken. Niet alleen vanwege de kosten, maar ook met het oog op klimaat en milieu. Waar we kunnen, moeten we bijdragen aan de energietransitie.” Ondertussen is het ‘business as usual’ in Bovenkarspel. “We zitten nu – eind oktober – middenin de ijstulpen, die komen binnen voor de fase van beworteling. In januari worden deze weer in de ULO-cellen gezet. Ook zijn we bezig met de tulpenpreparatie van oogst 2023.” Duin ‘mag niet mopperen’ als het gaat om de bezetting van de cellen. “De tulpenmarkt is voor ons op dit moment vrij stabiel, de bezetting is zeer redelijk. En dat terwijl de oogst tegenviel, en we ook de nodige problemen zien met fusarium.” Tegelijkertijd is te merken dat bestaande klanten aan het uitbreiden zijn. “En daar mogen wij van meeprofiteren. Zo worden eventuele tegenvallers ook weer mooi opgevangen.” Wat kan er nog wel? Eind oktober, begin november, start ook het lelie-inpakseizoen voor CNB Koelen en Prepareren. “We hebben de lelielijn verplaatst van hal 4 naar hal 5, en een nieuwe lijn neergezet. We kijken ernaar uit om daarmee aan de slag te gaan.” Aandachtspunt in de lelies is het gebruik van middelen. “Mirage Elan is afgevallen. Wat kan er dan nog wel? Vanzelfsprekend leeft dit erg bij klanten, en ook wij doen onze eigen proeven. Sowieso zetten we daarbij in op zo laag mogelijke percentages, maar dit mag niet ten koste gaan van de kwaliteit.” In dit kader is er bij klanten hernieuwde belangstelling ontstaan voor de UltraMist-behandeling. “De UltraMist-bewaring biedt de mogelijkheid om zo’n 10 tot 20 procent meer bollen per bak te bewaren. Dat scheelt kosten in het transport, de verpakking én de bewaring. Bovendien kost het minder energie voor het zelfde volume aan bollen. Dat maakt de keuze een stuk interessanter.” Duin zoomt nog even in op een probleem dat steeds groter lijkt te worden: galmijt. “Dat is wel zorgelijk, want als het misgaat, gaat het ook goed mis. De middelen die hiertegen kunnen worden ingezet, verdwijnen in 2025 van de markt, dus daarna moet het vak echt uit een ander vaatje gaan tappen. Ik zie nog niet zo snel alternatieven op de markt komen.” Duin ziet in dit verband vooral toekomst in CATT-bewaring (Controlled Atmosphere Temperature Treatment). “Dit is een methode waarbij de bollen 48 uur in een versterkt ULO- regime worden bewaard. Zowel de mijten als de eitjes worden hierbij aangepakt. Deze aanpak lijkt ons zeer kansrijk en wij overwegen dan ook om een eigen CATT-faciliteit te bouwen. Deze zomer zijn we begonnen met een proefopstelling om zelf de effecten te kunnen zien, op de galmijt, maar bijvoorbeeld ook op het stadium, de bloemontwikkeling en invloed van ethyleen. De resultaten daarvan verwachten we in het komende broeiseizoen, dus dat is nu even afwachten.” Duin verwacht dat de vraag naar CATT-bewaring zal gaan groeien. “Het gevoel van urgentie binnen het vak neemt toe. Er is grote behoefte aan een goede oplossing.” Wilt u meer weten over de dienstverlening van CNB Koelen en Prepareren? Neem dan contact op met manager Koelen en Prepareren Jos Duin via 06-23960145 of j.duin@cnb.nl.
Veilige bewaring verzekerd in Bovenkarspel
08 november 2022Terwijl de seizoenen zich aaneenrijgen, wordt bij CNB Koelen & Prepareren hard gewerkt aan de brandveiligheid. Vanuit de gedachte dat voorkomen altijd beter is dan genezen, worden verschillende maatregelen getroffen. Intussen komen de tulpen uit de koeling, staan de ijstulpen te bewortelen en start het inpakken van de eerste lelies. Kortom: het is nooit saai in Bovenkarspel. Bouwactiviteiten Wie langs de locatie aan de Veilingweg in Bovenkarspel rijdt, krijgt wellicht wat mee van de bouwactiviteiten die hier plaatsvinden. “De laatste asbestdaken worden nu van hal 6 af gehaald”, vertelt manager Koelen & Prepareren Jos Duin half oktober. Het was mede vanwege brandpreventie dat werd besloten een deel van hal 6 te slopen. “Er is één kap weggehaald, waardoor we nu tot aan de gevel van hal 5 kunnen oprijden om een eventuele brand te bestrijden.” Monitoren Verder is het fust dat in hal 5 stond opgeslagen, daar weggehaald. “Deze verzameling van fust op één plek leidde tot een te hoge vuurlast. Belangrijk is ook dat we voorkomen dat er brandoverslag plaatsvindt. Nu creëren we als het ware een corridor die dat verhindert. Als er brand ontstaat, is de kans namelijk erg klein dat je het nog kunt stoppen.” Ook werd de brandmeldinstallatie in het complex tegen het licht gehouden. “We willen meer ruimtes op brandveiligheid kunnen monitoren, dus ook alle cellen worden hierop aangepast. Het geeft een goed gevoel om dit allemaal op orde te hebben.” Seizoenswerkzaamheden Intussen gaan de seizoenswerkzaamheden gewoon door. “De tulpen worden volgens de afgesproken broeischema’s vanuit de tussentemperatuur overgebracht naar de koeling. Zo ontstaat er ruimte voor de lelies die nu zo langzamerhand binnenkomen. We hebben de eerste partijen al in ontvangst genomen, daarbij gaat het om Longiflorums uit Frankrijk. We verwachten eind oktober de eerste partijen te kunnen inpakken.” Het is nog te vroeg voor Duin om iets te kunnen zeggen over wat voor seizoen dit gaat worden. “Ik constateer wel dat we dit jaar wat meer aanvragen hebben ontvangen dan vorig jaar.” Invriezen Oktober is ook de maand dat de ijstulpen worden binnengebracht. “De ijstulpen staan nu te bewortelen. Dat volgen we op de voet, om ervoor te zorgen dat ze precies op het juiste moment worden ingevroren. Wat je niet wilt, is dat er voor die tijd te hoge spruiten en lange wortels gaan ontstaan, dus daar zitten we bovenop.” Bij zijn rondgang langs klanten hoort Duin veel tevreden geluiden over de bewaarwerkzaamheden van CNB Koelen & Prepareren. “De tulpen komen heel gelijkmatig in bloei en dat is natuurlijk wat je wilt als broeier. Dan hoef je maar één keer door je gewas heen om te oogsten. Dat scheelt tijd én geld. Wij zien dat ons gepatenteerde ultramistsysteem hierin een belangrijke rol speelt.”